Historia

Zabór jest miejscowością położoną 18 km na wschód od centrum Zielonej Góry na starym szlaku saski. Osada została założona w X w. Natomiast pierwsze historyczne zapisy pochodzą z roku 1306, gdzie wymieniana jest jako Sabir lub Saborin. Nazwa ta wywodzi się od jej położenia, czyli za lasem sosnowym „za borem”. W 1556r. Zabór uzyskał prawa miejskiej, nigdy jednak nie rozwinął się do rangi miasta czy miasteczka.

Największym zabytkiem Zaboru jest zespół pałacowo- parkowy z XVII w. Imponujący pałac w Zaborze jest jedyną w regionie budowlą przypominającą wczesnobarokowe pałace francuskie. Budowla skonstruowana została na kształt podkowy z trzema kondygnacjami. Wnętrze pałacu urządzone zostało również według stylu barokowego. Dodatkowo budynek otoczony jest fosą głęboką na 3m i szeroką na 15 metrów. Wokół dziedzińca stoją piękne barokowe budynki. Do zabudowań należy również  park liczący 20 hektarów o symetrycznym układzie alei, których główną osią jest jezioro Liwno.

Historia obiektu sięga roku 1677. Powstał on z polecenia Johanna Heinricha von Duennewalda. Jak głosi legenda, pałac wybudowano za pieniądze pochodzące z okupu za tureckiego paszę, który był więźniem cesarskiego generała. 24 kwietnia 1744r. za sumę 216 tys. guldenów reńskich pałac kupił Hrabia Fryderyk August Cosel, nieślubny syn króla Augusta II Mocnego. Hrabia Cosel zarówno siłą jak i temperamentem wdał się w swego ojca. Hrabia często wdawał się w liczne awantury, pijaństwa oraz orgie. W tej sprawie interweniował nawet przyrodni brat króla Augusta II, aby hrabia Cosel zaprzestał pojedynków i wyrzekł się tej formy dochodzenia pojedynków.

Za czasów Fryderyka Augusta w 1745r. zdarzył się wielki pożar, który strawił częściowo zamek, folwark oraz browar zamkowy. Dzięki finansowaniu z Drezna pałac odbudowano. Nadano mu bogaty wystrój zewnętrzny. Wnętrze pałacu urządzono natomiast w stylu rokokowym. Przebudowano wtedy salę rotundową mieszczącą się na osi parteru, balową na piętrze i salę położoną w południowo-wschodnim narożniku trzeciej kondygnacji. Dodatkowo dobudowano też trójkątny fronton.

Podczas wojny siedmioletniej pałac uległ działaniom wojennym, które zniszczyły pałac. Hrabia Cosel zwrócił się o odszkodowanie do króla Prus za ziszczenia dokonane na jego ziemiach. Pieniędzy nie otrzymał.

Konfliktowy charakter hrabiego sprawił, że popadł on w konflikt z sąsiadem von Goltzem o przyległe ziemie. Panowie starli się w pojedynku na polach wioski Łaz. Hrabia Cosel został pokonany. Choć pchnięcie Goltza nie było śmiertelne, hrabia nie opuścił już łoża i zmarł dwa lata później.

Hrabia w zamku mieszkał z żoną Marią Amelię, która urodził mu syna Gustawa Ernesta. Po śmierci Fryderyka majątek otrzymał jego syn Gustaw Ernest. Młody Gustaw szybciej niż ojciec doprowadził do upadku majątku. W zaledwie osiem lat po śmierci Hrabiego Cosel majątek przeszedł na rzecz rodziny Schoenaich- Carolath. Następnie pałac nabył książę Friedrich Hans Carl zu Carolath dla swojego syna Ferdynanda. W 1893r. spadkobiercą majątku został książę Georg. W 1910 roku Zabór przejął jego najstarszy syn Jan Jerzy Ferdynand August po śmierci ojca.

W 1905r. do Trzebiechowa przyjechała Hermina von Reuss. Tam właśnie Jan Jerzy Ferdynand August poznał swoją przyszłą żonę. W 1907 r. doszło do zaślubin. Na ślubie pojawił się cesarz Niemiec Wilhelm II. W tym samym roku Hermina urodziła pierwsze dziecko – syna Jana Jerzego. Dwa lata później na świat przyszedł drugi syn Jerzy Wilhelm. Następnie Karolina Wanda urodziła się w 1910r, a w 1913r. urodził się Ferdynand. Ostatnią z piątki rodu była Henrietta urodzona w 1918r.

Niespodziewanie 6 czerwca 1920r. w wieku 47 lat umiera mąż Herminy. Zapis testamentu stanowił, że pałac zostaje własnością pierworodnego Jana Jerzego.

W roku 1922r. r. Hermina zaręczyła się z cesarzem Wilhelmem II. Po ślubie opuściła ona Zabór i osiedliła się wraz z mężem w Doorn w Holandii. Często jedna odwiedzała Zabór, który borykał się ciągle z długami jeszcze od czasów hrabiego Cosel. Po śmierci cesarza, Hermina powróciła do Zaboru. W 1945r. do Zaboru wkroczyły wojska sowieckie. Hermina została przez Rosjan wywieziona do Frankfurtu nad Odrą, gdzie zmarła w 1947r.

Od zakończenia wojny do pożaru w 1956r. pałac podlegał pod resort rolnictwa. Po odbudowie lewego skrzydła pałacu, które ucierpiało podczas pożaru, powstało Prewentorium Przeciwgruźlicze dla Dzieci. W roku 1976 przeobraziło się w Sanatorium Dziecięce, które po reformie służby zdrowia w roku 1998 przemianowano na Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży.

Zamek został ponownie odmieniony w roku 2015r. kiedy to  zaczęto  remont elewacji, następnie wykonano modernizację ściany frontowej, poprawiono dostęp dla osób niepełnosprawnych oraz odnowiono Salę Kryształową. Remont został sfinansowany ze środków samorządu województwa.

6 grudnia 2017r. Zabór odwiedził książę pruski Franz Friedrich z rodu Hohenzollernów – prawnuk cesarza Wilhelma II. Książę przywiózł ze sobą portret Herminy.

Obraz został namalowany w 1932 r. w murach rezydencji, jego autorem jest niemiecki malarz Raffael Schuster Woldan. Obecnie portret Herminy znajduję się w Muzeum Ziemi Lubuskiej.

Shopping Basket
Skip to content